کابل فشار متوسط چیست؟ راهنمای خرید و انتخاب بهترین مدل‌ها

در دنیای امروز که بهره‌گیری از انرژی الکتریکی به یک ضرورت اساسی تبدیل شده انتقال ایمن و کارآمد برق از مهم‌ترین چالش‌های پروژه‌های صنعتی و عمرانی است، در این میان کابل فشار متوسط به عنوان یکی از اجزای کلیدی شبکه‌های توزیع انرژی نقشی استراتژیک ایفا می‌کند، اما انتخاب درست این کابل‌ها نیازمند آگاهی از ویژگی‌های فنی، استانداردها و شرایط محیطی پروژه است.

کابل فشار متوسط چیست؟

کابل‌های فشار متوسط (Medium Voltage Cables) برای انتقال انرژی الکتریکی در محدوده ولتاژ ۶ تا ۳۳ کیلوولت طراحی شده‌اند و این محدوده ولتاژ مرز بین شبکه‌های فشار ضعیف (مانند مصارف خانگی) و فشار قوی (مانند انتقال بلندمدت انرژی) را تشکیل می‌دهد، بنابراین کابل‌های فشار متوسط در پست‌های توزیع، صنایع بزرگ، نیروگاه‌ها، ساختمان‌های تجاری و زیرساخت‌های حیاتی مانند بیمارستان‌ها و دیتاسنترها کاربرد گسترده‌ای دارند.

ساختار فنی کابل فشار متوسط

ساختار این کابل‌ها از چندین لایه تشکیل شده که هر یک وظیفه‌ای خاص را بر عهده دارد:

هادی: معمولا از جنس مس یا آلومینیوم است و هادی مسی به دلیل هدایت الکتریکی بالاتر برای پروژه‌های حساس‌تر ترجیح داده می‌شود، در حالی که هادی آلومینیومی گزینه‌ای مقرون‌ به‌ صرفه برای طول‌های زیاد است.
عایق: پرکاربردترین نوع عایق در این کابل‌ها XLPE (پلی‌اتیلن کراس‌لینک‌شده) است که در برابر گرما، رطوبت و فشارهای الکتریکی مقاومت خوبی دارد.
اسکرین هادی و عایق: برای کنترل میدان الکتریکی و جلوگیری از تجمع بارهای استاتیک.
شیلد فلزی: عمدتا از مس یا آلومینیوم ساخته شده و در برابر تداخلات الکترومغناطیسی محافظت می‌کند.
روکش خارجی: این لایه در برابر شرایط محیطی مانند رطوبت، مواد شیمیایی، اشعه‌های UV و فشارهای مکانیکی مقاوم است و اغلب از جنس PVC یا ترکیبات پلی‌اورتان ساخته می‌شود.

انواع کابل فشار متوسط

کابل‌های فشار متوسط بر اساس شرایط کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند:

کابل تک‌رشته و سه‌رشته: بسته به نیاز سیستم تکفاز یا سه‌ فاز.
کابل زرهدار (Armored): در برابر فشارهای مکانیکی و آسیب‌های فیزیکی مقاوم است و برای نصب در زمین یا محیط‌های صنعتی مناسب‌تر است.
کابل بدون هالوژن (LSOH/LSZH): در صورت آتش‌سوزی، دود سمی کمتری تولید می‌کند و برای فضاهای بسته مناسب است.
کابل مقاوم در برابر هیدروکربن: برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد دارد.

نکات کلیدی در انتخاب کابل فشار متوسط

برای انتخاب هوشمندانه کابل فشار متوسط باید به چندین عامل فنی و محیطی توجه کرد:

ولتاژ نامی: اطمینان حاصل کنید که ولتاژ کابل با ولتاژ سیستم شما سازگار است (۶، ۱۰، ۲۰ یا ۳۳ کیلوولت).
سطح مقطع هادی: تعیین سطح مقطع بر اساس بار مجاز و طول کابل ضروری است تا افت ولتاژ در محدوده قابل قبول باقی بماند.
جنس هادی: مس برای کاربردهای بالارسانده و آلومینیوم برای کاهش هزینه در طول‌های زیاد.
شرایط محیط نصب: اگر کابل در معرض رطوبت، مواد شیمیایی یا فشارهای مکانیکی قرار می‌گیرد، انواع زرهدار یا مقاوم در برابر هیدروکربن اولویت دارند.
رطوبت و دما: در محیط‌های مرطوب یا با دمای بالا، عایق‌های خاص و روکش‌های مقاوم انتخاب شوند.
استانداردها: کابل باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60502-2 یا استانداردهای ملی دارای گواهی باشد.

راهنمای خرید کابل فشار متوسط

انتخاب کابل افشان فشار متوسط تنها یک مسئله فنی نیست بلکه تصمیمی استراتژیک است که بر ایمنی، پایداری و عملکرد بلندمدت سیستم برق تاثیر مستقیم دارد و برای تصمیم‌گیری آگاهانه بهتر است معیارهای اصلی زیر را در نظر بگیرید:

۱. تعیین ولتاژ نامی سیستم
کابل فشار متوسط در محدوده ولتاژی ۶ تا ۳۳ کیلوولت تولید می‌شود و مهم است که ولتاژ کاری سیستم شما دقیقا با ولتاژ نامی کابل مطابقت داشته باشد و استفاده از کابل با ولتاژ کمتر از نیاز خطر قابل توجهی برای سیستم به‌شمار می‌رود.

۲. انتخاب سطح مقطع و جنس هادی
سطح مقطع هادی باید با توجه به جریان نامی، طول مسیر انتقال و افت ولتاژ مجاز محاسبه شود و از نظر جنس، هادی‌های مسی به دلیل هدایت الکتریکی بالاتر افت ولتاژ کمتری دارند و در پروژه‌های با فضای محدود یا بالارسانده ترجیح داده می‌شوند، هادی‌های آلومینیومی نیز در مواردی که کاهش هزینه و وزن اولویت دارد کاربرد پیدا می‌کنند.

۳. نوع عایق و ساختار کابل
عایق‌های مبتنی بر XLPE به دلیل مقاومت در برابر حرارت، رطوبت و ولتاژهای ضربه‌ای، گزینه پیش‌فرض در صنعت هستند و در محیط‌های حساس به آتش‌سوزی، عایق‌های بدون هالوژن (LSOH) نیز می‌توانند گزینه‌ای مناسب باشند.

۴. شرایط محیطی نصب

• در صورت دفن مستقیم در زمین استفاده از کابل‌های زرهدار برای جلوگیری از آسیب‌های مکانیکی ضروری است.
• در محیط‌های مرطوب یا با وجود مواد شیمیایی، روکش‌های مقاوم مانند TPU یا پلی‌اورتان توصیه می‌شوند.
• در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کابل‌های مقاوم در برابر هیدروکربن‌ها به دلیل پایداری بیشتر در برابر روغن و سوخت مناسب‌ترند.

۵. رعایت استانداردهای معتبر
هر کابل فشار متوسط معتبر باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60502-2 تولید و آزمایش شده باشد و وجود سند تاییدیه کیفیت (مانند گزارش تست‌های ولتاژ، مقاومت حرارتی و خمش) از الزامات اصلی است.

۶. محاسبه دقیق طول مورد نیاز
برآورد دقیق طول کابل نه تنها از هدررفت بودجه جلوگیری می‌کند بلکه از نیاز به اتصالات اضافی که باعث کاهش قابلیت اطمینان سیستم می‌شوند جلوگیری می‌کند.

۷. ملاحظات اقتصادی و فنی
در انتخاب کابل تنها قیمت خرید اولیه نباید معیار باشد و هزینه‌های بلندمدت مانند مصرف انرژی، درجه نگهداری و طول عمر مفید نیز باید در تصمیم‌گیری لحاظ شوند و یک کابل با کیفیت بالا ممکن است هزینه اولیه بیشتری داشته باشد اما در طول عمر پروژه صرفه‌جویی قابل‌توجهی ایجاد کند.

جهت مشاوره و ثبت سفارش با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید، کارشناسان شرکت ری افشان آماده پاسخگویی به شما هستند.