علامت M روی سیم ها نشانه چیست؟

علامت M روی سیم‌های الکتریکی بخشی از سیستم کدگذاری استاندارد برای شناسایی ویژگی‌های کابل است و این علامت در استانداردهای بین‌المللی و ملی مختلف معانی متفاوتی دارد و بسته به نوع کابل، کشور سازنده و کاربرد تفسیر می‌شود و هدف از این کدگذاری اطمینان از انتخاب صحیح کابل بر اساس نیازهای فنی، ایمنی و محیطی است.

استانداردهای بین‌المللی و پایه کدگذاری

استانداردهای الکتریکی توسط سازمان‌هایی مانند IEC (کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک)، VDE (انجمن مهندسان برق آلمان) و MSHA (اداره ایمنی و بهداشت معادن آمریکا) تدوین می‌شوند و در این استانداردها کابل‌ها با ترکیبی از حروف و اعداد علامت‌گذاری می‌شوند تا مشخصات عایق، هادی، ولتاژ مجاز، مقاومت مکانیکی و کاربرد خاص مشخص گردد.

علامت M اغلب در کابل‌های اروپایی ظاهر می‌شود و بخشی از کدهای هارمونیزه‌شده (Harmonized Codes) است، برای مثال در استاندارد IEC 60227 و IEC 60502 حروف نشان‌دهنده جنس مواد و شرایط عملیاتی هستند و این سیستم کدگذاری از دهه ۱۹۵۰ میلادی برای یکسان‌سازی محصولات در بازارهای جهانی توسعه یافته است.

معانی اصلی علامت M در انواع کابل

• در کابل‌های ساختمانی نوع NYM که بر اساس استاندارد VDE 0250 تولید می‌شوند، N نشان‌دهنده انطباق با norm آلمانی، Y عایق PVC و M روکش محافظ خارجی (Mantelleitung) است و این کابل‌ها برای نصب ثابت در محیط‌های خشک یا مرطوب مناسب هستند و ولتاژ نامی ۳۰۰/۵۰۰ ولت دارند.
• در کابل‌های معدنی M به معنای Mining است، استاندارد MSHA در آمریکا کابل‌های نوع M را برای استفاده در معادن تأیید می‌کند و این کابل‌ها دارای روکش مقاوم در برابر شعله، روغن، رطوبت و ضربه هستند و در محیط‌های با خطر انفجار کاربرد دارند.
• در برخی کابل‌های صنعتی M اختصار Medium Voltage است و نشان‌دهنده کابل‌های ولتاژ متوسط (۱ تا ۳۵ کیلوولت) است و این نوع در خطوط انتقال نیرو و تأسیسات صنعتی استفاده می‌شود.

کاربردها در صنایع مختلف

کابل‌های NYM با علامت M در تأسیسات ساختمانی اروپا برای سیم‌کشی داخلی دیوارها و سقف‌ها به کار می‌روند و این کابل‌ها انعطاف‌پذیر و مقاوم در برابر رطوبت هستند.

در صنایع معدنی کابل‌های نوع M طبق استانداردهای IEC 60332 (مقاوم در برابر آتش) و ATEX (برای مناطق خطرناک) الزامی هستند و این کابل‌ها در معادن زغال‌سنگ، مس و نفت کاربرد دارند.

در بخش خودروسازی کابل‌های اندازه‌گیری با کد M برای سیستم‌های سنسوری و کنترل الکترونیکی استفاده می‌شوند و استاندارد ISO 6722 این کابل‌ها را برای دماهای -۴۰ تا +۱۲۵ درجه سانتی‌گراد تأیید می‌کند.

در ایران کابل‌های وارداتی با علامت M، باید با استاندارد ISIRI ۳۵۶۹-۱ انطباق داشته باشند و این کابل‌ها اغلب در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شوند.

تفاوت علامت M روی سیم ها با علامت‌های مشابه

علامت M نباید با H (هارمونیزه‌شده یا هالوژن‌فری) یا V (عایق PVC) اشتباه شود، در بازارهای غیررسمی کابل‌های تقلبی ممکن است علامت M را بدون انطباق با استاندارد داشته باشند و بررسی گواهی‌نامه‌های CE، UL یا ISIRI ضروری است.

نکات فنی و ایمنی

انتخاب کابل برق با علامت M باید بر اساس جریان نامی، ولتاژ، دما و محیط انجام شود و نصب نادرست می‌تواند منجر به گرمای بیش از حد یا اتصالی شود، کابل‌های معدنی نباید در محیط‌های مسکونی استفاده شوند زیرا بیش از حد سفت و همچنین گران هستند.

برای نگهداری کابل‌ها باید از خمیدگی شدید، تماس با مواد شیمیایی و دمای خارج از محدوده مجاز محافظت شوند، در صورت آسیب به عایق یا محو شدن علامت کابل باید تعویض گردد.

علامت M ابزاری برای تضمین ایمنی و کارایی در سیستم‌های الکتریکی است و درک دقیق کدهای کابل، انتخاب صحیح و کاهش ریسک حوادث را ممکن می‌سازد.